نامهای ترکی

تورکجه اینسان آدلاری = نامهای ترکی

مجموعه نام ها و نام های خانوادگی برگزیده از لهجه های مختلف :
تركی باستان : سومری ، عیلامی ، كاسی ، اورارتوئی ، لولوبی ، كوتی، هوری و …
تركی معاصر : تركمنی ،قشقایی ، آناطولی ، اویغوری ، ازبكی ، باشقیرتی ، بلغاری ، تاتاری ، قزاقی، مجاری و آذربایجانی

در آذربایجان، در گذشته مراسم نامگذاری نوزاد از اهمیت خاصی برخوردار بود. در روز خاصی بعد از تولّد نوزاد جشن نامگذاران برپا می شد، و آن روز ششم تولّد نوزاد بود كه شب بعد از آن « آد قویما گئجه سی » نامیده می شد. شبی كه به جشن نام گذاران نوزاد تخصیص داده شده بود، در این شب جشن برپا میساختند « خنیاگرانِ بومی آذربایجان » و « قوپوز نوازان دلسوخته » ، « عاشیق ها» تا پاسی از شب برای حاضران « ساز » می نواختند، به رقص های آئینی می پرداختند و در پگاه شكاف مراسم، بزرگتر خاندان و یا پیر قبیله كه او را در لسان حماسی مان « ائلجه بیلن » نامیده اند، در گوش نوزاد اذان تلاوت می كرد و نامش را در گوشش می خواند و بدین گونه بر او نامی نیكو می نهاد و می گفت « آدینی من قویدوم، یاشینی حق وئرسین » و یا نام پدر نوزاد را بر زبان می آورد و او را فرزند آن پدر مینامید و مخاطبش میساخت، و پس از تكرار نامی كه بر او می نهاد، می گفت « بو آدی اؤزون قازان! »

و آن، هنگامی بود كه نامی پر مضمون، و حاكی از مضامینی چون قهرمانی، خردمندی، چالاكی و جز آن، بر نوزاد می دادند. در حماسه های « دده قورقود » اشاره شده است كه پهلوانان اسطوره ای ما به خاطر رشادت هایی كه از خود نشان دادند، توانستند نام نهاده شده بر خویش را از آن خود سازند، و یا مضمون و معنای نام نهاده شده را خود كسب كردند و به دست آورند، و از آن روز بدان اسم شهرت یافتند و نام گستر شدند و بدین گونه خواه  « خاتونان » و خواه « ایگیدها » بلند نام و معروف می شدند و صاحب اسم و  رسم و آوازه می گشتند.
نام را در تركی « آد » گوییم كه از فعالترین تكواژ ه های تركی است و از آن تركیباتی چون:
آدلی  سانلی، آدلانماق، آدلاندیرماق، آدسیز، آد قویماق، آداش، آد چكمك، آدای اولماق و جز آن داریم و همانگونه كه گفتم در سرزمین ما به نام گذاری، به ویژه نام گذاری نوزاد بسیار اهمیت داده می شود.