مقدمه ای بر تاریخ ترک

مقدمه ای بر تاریخ (ترک)

اسماعیل جعفرزاده

چنانكه گفته شد محققینی زادگاه اولیه تركان را در غرب دریای خزر جستجو میكنند بر اساس این نظریه اقوام ترك در اطراف دریاچه اورمی و در منطقه ای از خزر تا دریای سیاه و جنوب دریاچه اورمیه مسكون بودند آنها دامداری و زراعت را توسعه داده و به پیشرفتهای قابل ملاحظه ای دست یافتند در مرحله ای از دوره زمانی كوچهای بزرگی در چهار جهت بوجود آمد اقوامی به سمت جنوب رفتند كه ایلامیان و سومریان از آنها بودند گروه دیگر به سمت شرق روی آوردند و اقوام ترك آسیای میانه را بوجود آوردند از مهاجرین شرقی عده ای با اقوام موجود در آن منطقه مثل مغولها،مونقولوییدها اختلاط پیدا كرده و نژادهای جدیدی را بوجود آوردند این نژاد مختلط نیز بعدها در جهت های اربعه دست به مهاجرت زدند و به زادگاه نخستین خود كه در منطقه آذربایجان و آناتولی رسیدند و اختلاطهای جدیدی بوجود آمد همچنین طبق نظریه اورمی گروهی از افراد بومی به سمت غرب مهاجرت كردند و اقوام ائتروسكهای ایتالیا از آنها هستند و باز گروهی نیز به شمال رفتند و در شمال خزر اطراف ولگا تا اقیانوس منجمد شمالی ساكن شدند.

مدافعان این نظریه با تكیه بر نوشته و كتیبه های قدیمی یونانی، اوراتو، ایلام، سومر، هیت و مص ر به اثبات میرسانند كه اسامی طوایف تركی كه در هزاره های دوم تا چهارم قبل از میلاد در این كتیبه ها آمده است همان اسامی طوایفی است كه در هزاره اول قبل از میلاد و بعد از آن در آسیای میانه دیده شده است این نظریه از مواردی مثل فرهنگ و عادات تركان نیز جهت اثبات آن استفاده میكند به عنوان نمونه میتوان گفت كه تركان از قدیم چهار جهت اصلی را با چهار رنگ مشخص میكنند شمال با رنگ سیاه، جنوب با رنگ سرخ، شرق با رنگ آبی و غرب با رنگ سفید مشخص میشود چنین ویژگی فقط با نظریه اورمی تطابق دارد بدین شكل كه اگر محدوده دریاچه اورم یه را در نظر بگیریم شمال آن دریای سیاه (قارا دنیز ) و جنوب آن دریای سرخ (قیزیل دنیز ) و در غرب دریای سفید (آغدنیز یا مدیترانه) و در شرق دریای خزر (گؤی دنیز) وجود دارد…

… برای اینكه به قدمت تركان در مناطق اطراف دریاچه اورمی و محدوده تاریخی آذربایجان پی برده شود به مطالب دیگری كه در یكی از اولین كتابهای تاریخ كه به زبان عربی و توسط محمد جریر طبری اهل طبرستان نوشته شده اشاره میشود، به جرات میتوان گفت كه قبل از تحریر آن، كتابی با این جامعیت نوشته نشده بوده و در بسیاری از برهه های زمانی و بویژه در تاریخ دوره های اولیه ظهور اسلام از اصلی ترین ماخذ مورخان و محققان میباشد، مضافا در این كتاب مطالب ارزنده و ذیقیتی از گذشته و حوادث اتفاق افتاده در ار تباط با شاهان پیشدادی و حاكمان ایران هرچند بصورت افسانوی وجود دارد بدیهی است كه در اینجا به مطالب مرتبط با موضوع كتاب اشاره شده و وارد موضوعات حاشیه ای نمیشویم.

طبری در سالهای 224-310 هجری (839-922 م)  می زیسته است و تاریخ جهان را از ابتدای خلقت تا سالهای 302 هجری ( 915 م ) در كتاب خود آورده است، بدیهی است كه تاریخ قبل از اسلام با تكیه به داستانها و افسانه ها نوشته شده ولی تاریخ بعد از اسلام با دقت بیشتری تحریر شده و میتوان گفت این كتاب از معت برترین منابع موجود در مورد تاریخ ملل مختلف منطقه در دوره های گذشته میباشد، اصل كتابِتاریخطبری به زبان عربی نوشته شده است، درهمان دوران و چند دهه بعد این كتاب درخراسان توسط وزیر سامانیان به نام ابوعلیبلعمی به فارسی ترجمه گردید تاریخ اتمام ترجمه را سال 355 هجری( 966 م) قید میكنند…